Wil je meer weten over de ontzettend interessante geschiedenis van de synthesizer? In dit blog gaan we niet alleen de geschiedenis van dit fijne instrument met je bespreken, maar ook wat je allemaal kunt doen met een synthesizer en welke verschillende soorten er allemaal op de markt beschikbaar zijn. Ook geven we je een aantal tips mee waarmee je het allerbeste uit je synthesizer kunt halen. Lees je mee?
De synthesizer door de geschiedenis heen
De allereerste synthesizer werd op de muziekmarkt geïntroduceerd in 1876. Maar pas in de jaren 1960 verkreeg de synthesizer echt naamsbekendheid en werd het instrument een populair, commercieel product. De eerste synthesizer werd uitgevonden door Elisha Gray. Hij staat ook wel bekend en waarschijnlijk zelfs wel meer bekend als één van de uitvinders van de telefoon. Bij toeval ontdekte hij dat het geluid afkomstig van het zelf vibrerende, elektrische circuit zelf te regelen viel. Zo vond hij de oscillator uit die één toon kon voortbrengen.
Een oscillator is simpel gezegd een apparaat die een regelmatige trilling geeft. In de eerste helft van de twintigste eeuw, van 1900 tot 1950 begon de vervaardiging van diverse soorten synthesizers zoals de Hammond Novachord in de jaren 1930. Deze werden helaas geen succes in de muziekwereld. Zoals gezegd brak de synthesizer pas echt door in de jaren 1960. Dit succes had de synthesizer te danken aan Robert Moog die de gelijknamige synthesizers op zijn naam heeft staan.
De modulaire synthesizers waren de eerste Moog instrumenten. Deze waren opgebouwd uit losse onderdelen en werden met kabels met elkaar verbonden. De eerste Moog integrale synthesizers zag het licht in 1970. Het toetsenbord en de elektronica waren bij dit instrument bij elkaar in één kast geplaatst. Wat een revolutionair product was toen de tijd. Dit instrument werd de Minimoog genoemd. Vanwege de ´vette´ klank die de Moog synthesizers hebben zijn deze vandaag de dag nog steeds erg populair.
Na Moog kwam de ontwikkeling van de synthesizer in een sneltreinvaart. Vele andere merken kwamen met synthesizers op de markt welke steeds meer compact en uiteindelijk zelfs draagbaar werden. Dit is te danken aan de miniaturisatie van de elektronica. In het begin van de jaren 1980 kwamen er draagbare synthesizers op de markt die ook voor het publiek meer toegankelijk waren vanwege de schappelijke prijzen. Voorheen waren synthesizers namelijk een erg duur instrument om aan te schaffen.
Door de ontwikkeling van de MIDI (Musical Instrument Digital Interface) werd het steeds eenvoudiger om synthesizers te koppelen en te integreren aan andere instrumenten. De zogeheten Soft Synths (Softwarematige Synthesizers) werden ontworpen in de jaren 1990 die het gebruik op de computer mogelijk maakte.
Synthese modellen
Synthese modellen oftewel klankopwekking kan op veel verschillende manieren. Iedere manier heeft zijn eigen klankeigenschappen. Deze synthese modellen zijn een heel verhaal op zichzelf dus daar gaan we niet al te ver op in. We noemen hier even een aantal voorbeelden.
- Subtractieve synthesizers: werkt op elektronisch opgewekte filters en geluidsgolven
- Virtueel Analoog (VA): de virtuele vorm van de analoge subtractieve synthesizer
- FM-synthese
- PD: Phase Distortion (Fase Vervorming)
- Sampling
- Physical Modelling
Veel synthesizers tegenwoordig gebruiken meerdere synthese vormen om zo een groter palet aan klanken te verkrijgen. Iedere synthese vorm heeft zijn geheel eigen klankstructuur. Door twee of meerdere vormen van klankopwekking te combineren krijg je een heel rijk en nieuw geluid die je met het gebruik van slechts één enkele synthese vorm niet voor elkaar zou kunnen krijgen.
De muzikale rol van een synthesizer
De muzikale rol van de synthesizer bepalen in bijvoorbeeld een band kan nog weleens een lastige taak zijn. Om als synthesizerspeler een gebalanceerde rol te verkrijgen in een band is het belangrijk dat de speler over veel kennis te beschikken over zowel muzikale kennis als goede speeltechnieken. Het is hierbij ook goed te onthouden dat slechts één van deze eigenschappen niet voldoende is om de muzikale rol van synthesizerspeler te kunnen vervullen.
Er zijn natuurlijk wel uitzonderingen te benoemen. Zo zijn er mensen die heel erg goed zijn in programmeren, maar weinig muzikale kennis hebben en toch succesvol zijn. Eén ding is echter wel zeker. Je komt er niet door enkel en alleen maar dure spullen aan te schaffen, puur omdat je het geld tot je beschikking hebt. Wat je uit de spullen oftewel de apparatuur kunt halen is wel degelijk heel erg afhankelijk van wat je kwaliteiten zijn, hoe groot je kennis is en wat en hoeveel je leert.
Als we kijken naar programmeerkennis is absoluut de ene synthesizer de andere niet. Er zijn synthesizers met een heel gebruiksvriendelijk karakter en weer anderen waarvan de user interface gewoonweg te lastig is om echt door te krijgen. Als een user interface niet te doorgronden is kan je er vrijwel zeker van zijn dat deze niet ontworpen is door een muzikant, maar door een pure techneut. Je kan dergelijke synthesizers in huis halen en je wat betreft deze instrumenten beperken tot enkel het gebruik van de kant en klare klanken oftewel de presets om het niet al te ingewikkeld te maken voor jezelf. Naast lastige user interfaces loop je hoogstwaarschijnlijk ook nog wel eens tegen andere problemen aan als synthesizerspeler. Zo kan het soms best wel lastig zijn om de juiste sound te vinden. Dit probleem kan voorkomen wanneer je een nieuw geluid wilt maken, maar ook als je bijvoorbeeld in een coverband speelt en een bestaande klank wilt nabootsen. Hierbij is het het gemakkelijkst als je kiest voor een synthesizer met heel veel klanken. Zodat je het juiste geluid of het geluid die er het dichtst bij komt snel kunt vinden. Een geluid dat goed bruikbaar is vaak ook belangrijker dan een geluid dat mooi klinkt. Dat klinkt misschien heel gek, maar we hebben het hier niet over vals geluid of iets dergelijks. Een heel mooi geluid is overigens ook subjectief omdat ieders smaak verschilt van elkaar. Daarom is een breed inzetbaar geluid oftewel een goed bruikbaar geluid dus belangrijker.
Een synthesizer aanschaffen
Soft synths (softwarematige synthesizers) worden in de studio vandaag de dag veelvuldig gebruikt. Op het podium is de soft Synth echter niet zo populair en wordt de voorkeur toch gegeven aan de traditionele synthesizer. De reden daarvan is dat veel muzikanten liever niet het podium oplopen met een laptop met de kans dat je laptop midden in een muzikale sessie vastloopt. Hoe klein deze kans misschien dan ook is. De traditionele synthesizers of de hardware synthesizers zijn wat betreft betrouwbaarheid een stuk beter te gebruiken op een podium.
Wanneer je een synthesizer aan wilt schaffen kan dit best een lastige keuze zijn, omdat er zo enorm veel keuze is. Als je de tijd hebt of de tijd wilt vrijmaken raden we je aan om je favoriete en meest gebruikte koptelefoon mee te nemen naar een muziekwinkel en daar een paar uren door te gaan brengen, of misschien wel de hele dag om tot een keuze te komen van welke synthesizer de beste keuze is voor jou! Ga lekker zitten en probeer één voor één iedere synthesizer uit. Is er één waarbij je net wat langer blijft zitten en waarbij je steeds terug komt? Dan is dit de synthesizer voor jou! Dit geldt eigenlijk ook voor de aanschaf van ieder ander instrument.
De user interface is meestal niet zo eenvoudig door te krijgen door in de winkel te gaan proberen. Hier heb je toch wel echt meer tijd voor nodig, niet alleen om te wennen aan de user interface, maar ook om het systeem goed door te krijgen. Een tip: vertrouw niet altijd blindelings op de handleiding. Soms wordt er ondertussen iets aangepast in de user interface wat niet direct wordt doorgevoerd naar de handleiding.
Tips voor de (aankomende) synthesizerspeler
Hieronder geven we je nog een aantal handige tips mee voor jou als (aankomend) synthesizerspeler. Lees je nog even mee?
- Wanneer je gaat programmeren kijk dan niet teveel naar het perfecte plaatje. Precies zijn is geen slechte eigenschap, maar je moet niet té perfectionistisch worden want dit gaat ten koste van je muzikale ervaring. Gewoon heel goed, is goed. Geef jezelf een deadline zodat je weet wanneer je moet stoppen en niet door blijft gaan op één ding
- Goede monitoring is in live settings van belang. Een eigen mengpaneel meenemen op het podium kan hierbij uitkomst bieden. Op deze manier stuur je alle geluiden en mixen door naar je eigen mengpaneel waardoor het geluid en de juiste mix door de monitoren of speakers te horen zal zijn. Dit kan je overigens ook overlaten aan de PA mensen, maar dat is geen garantie dat het ook daadwerkelijk goed zal gaan. Wanneer je je eigen mengpaneel meeneemt neemt deze kans enorm toe
- De zanger of zangeres en de instrumenten staan tijdens live-optredens vaak in het midden van het geluidsbeeld op het podium. Om deze reden is het handig om als synthesizerspeler oftewel een toetsenist je geluid in te stellen zodat ze uit het midden staan. Hierdoor klinkt je geluid heel breed en wordt je mix goed hoorbaar. Ook door de geluiden van de zang en andere instrumenten heen
- Wanneer je je samples en mixen op een usb-stick hebt staan, maak hier dan goed back-ups van en gooi het het liefst nog op een server waar je waar dan ook ter wereld bij kan wanneer dat nodig is. Als je je usb-stick dan kwijt raakt of deze wordt gestolen heb je in ieder geval je muzikale materiaal nog
- Zorg er altijd voor dat je extra kabels meeneemt en vergeet daarbij niet aan wie je uitleent zodat je niet steeds nieuwe hoeft te kopen en mee te nemen
- Naast extra kabels is het ook altijd handig om standaard andere dingen toe te voegen aan je meeneemlijst. Zoals wat gereedschap, een zaklamp extra batterijen en statieven en zo nog meer handige dingen die je nodig zou kunnen hebben