Heb jij ook weleens zo'n ding op de hals van een gitaar gezien die een muzikant gebruikte tijdens het spelen? Deze metalen of kunststof strip die aan de voorkant van de gitaarhals zit en aan de achterkant bevestigd zit met een soort knijper heet een capo. De capo wordt ook wel capodaster of barréklem genoemd. Maar wat is het nut van deze capo? Met de capo speel je de gitaar of een vergelijkbaar snaarinstrument eenvoudig één of meerdere tonen hoger. Hieronder vertellen we je nog veel meer over de capo. Lees je mee?
Voor welke instrumenten kan je de capo gebruiken?
De capo is een een heel handige accessoire die je kunt gebruiken op meerdere instrumenten. Zo kan deze bevestigen op de westerngitaar, de elektrische gitaar, de banjo, de ukelele, de mandoline en natuurlijk de akoestische gitaar. Dus vrijwel alle gitaarachtige instrumenten of snaarinstrumenten. De meeste muzikanten gebruiken de capo echter op een akoestische gitaar om zo meerdere mogelijkheden te krijgen tijdens het spelen en soms het geluid te kunnen spelen van een ander snaarinstrument zonder te hoeven wisselen van instrument.
Wat is een capo?
Als je op een eenvoudige en snelle manier van toonsoort wilt veranderen tijdens het spelen van je instrument is de capo the way to go. Door gebruik te maken van de capo wissel je snel tussen toonsoorten zonder dat je eerst allerlei nieuwe, ingewikkelde akkoordgrepen hoeft aan te leren. Heb je net pas de open akkoorden geleerd tijdens gitaarles en nog niet de barré akkoorden? Ook dan is het heel handig om deze accessoire te gebruiken! Zo kan je namelijk die meer ingewikkelde songs spelen met slechts de open akkoorden zonder dat je eerst de meer moeilijke barré akkoorden hoeft te leren.
Ook als je de barré akkoorden al in de vingers hebt is het handig om een capo te gebruiken. Zo kan je de meer karakteristieke klank van de open akkoorden spelen in andere toonsoorten.
In een andere toonsoort spelen
Misschien vraag je je af waarom je in een andere toonsoort zou willen spelen. Als je graag zingt zou het kunnen dat de standaard akkoordgrepen niet passen bij je stem en dat je je gitaar liever op een andere toonhoogte zou willen stemmen. Met een capo is dit binnen no-time gepiept en kan je snel verder met zingen en muziek maken. Hetzelfde geldt natuurlijk wanneer je andere zangers en/ of zangeressen begeleidt met je gitaar of je andere snaarinstrument. De capo is vooral erg handig om te gebruiken wanneer de vocalist of jij zelf graag en vaak van toonhoogte wisselt. Op deze manier kan je nog steeds de akkoorden blijven spelen die jij goed in de vingers hebt zonder het spelen te vermoeilijken.
Dit hoeft overigens niet alleen te gelden wanneer jij of een ander een hoge stem hebt. Het werkt namelijk ook net zo fijn met een meer lage stem. Het gaat er namelijk niet zozeer om dat de gitaar hoger klinkt, maar te veranderen van toonsoort.
Hoe plaats je de capo op je instrument?
Door te experimenteren met de plaatsing van de capo kan je bepalen wat voor jou de meest geschikte en comfortabele toonhoogte is. Dit doe je door het snaarblok (de pad) vlak voor de eerste fret op de snaren te plaatsen. Zorg er hierbij voor dat de capo stevig en solide op zijn plek zit en niet gemakkelijk kan verschuiven. Nadat je deze positie geprobeerd hebt verschuif je de capo steeds een fret op, tot aan de vijfde fret. Op deze manier kan je ontdekken welke positie het beste voor jou werkt.
Zorg er tijdens het plaatsen voordat de capo goed en stevig op zijn plek zit en dat de snaren nog steeds zuivere klinken en niet ratelen. Zorg ervoor dat de snaren net zo zuiver klinken als wanneer je geen gebruik maakt van een capo en de gitaar gewoon hoger gestemd is.
Je gitaar bij stemmen na plaatsing capo
Nadat je de capo plaats of verplaatst is het verstandig om altijd even je gitaar bij te stemmen. Gebruik hiervoor een stemapparaatje. Zo zorg je ervoor dat je snaren goed op stemming blijven en de akkoorden zuiver. Wil je meer weten over het stemmen van je gitaar en hoe je dat het beste doet? Lees dan eens ons blog 'Zelf je gitaar stemmen, hoe doe je dat?'.
Na iedere plaatsing of verplaatsing van de capo is er slechts een kleine stemming nodig, dus je bent er niet veel tijd aan kwijt. Moet je naar je idee erg veel draaien aan één of meerdere snaren om deze weer zuiver te laten klinken? Stop dan even en zet je capo opnieuw op de hals, misschien heb je hem niet helemaal goed geplaatst.
Ook geschikt voor klankeffecten
Veel gitaristen of snaar instrumentalisten plaatsen hun capo op maximaal de vijfde fret. Waarom is dat en kan je hem ook op een hogere fret plaatsen? In de praktijk kom je ook wel muzikanten tegen die de barréklem op een andere fret plaatsen zoals de zevende of zelfs negende fret. De reden dat niet veel muzikanten de capo hoger dan de vijfde fret plaatsen is omdat plaatsing op een hogere fret je gitaar steeds minder als een gitaar laat klinken. Ook krijg je steeds minder ruimte voor je vingerzetting naarmate je de capo hoger plaatst.
Het is daarom raadzaam om de capodaster of capo alleen hoger op de frets te plaatsen wanneer je juist dat bijzondere geluid wilt krijgen met je gitaar of andere snaarinstrument. Zo kan je de hogere plaatsing bijvoorbeeld gebruiken om je gitaar meer als een mandoline of ukelele te laten klinken of om bijvoorbeeld een hoger gitaarspel over een lagere partij te spelen. Dit geeft ook een erg mooi effect.
Capo minder hoog zetten
Zoals we je hierboven al vertelden wordt het geluid van je gitaar steeds minder het geluid van de gitaar naarmate je de capo hoger op de frets plaatst dan de vijfde fret. Dit kan natuurlijk het gewenste effect zijn, maar misschien mis je bij hogere plaatsing wel het volle geluid van de gitaar. Dan zal je een andere oplossing moeten gaan zoeken. Wat je dan het beste kunt doen is de akkoorden omzetten naar een andere toonsoort. Bijvoorbeeld: als de toonsoort van het muzieknummer de C is en jij wilt deze graag spelen in G. Dan zou je de capo erg hoog op de hals moeten plaatsen om dit effect te bereiken. Dat is bijna geen doen. Wat je dan kunt doen is het nummer in bijvoorbeeld D of E spelen zodat je de capo niet op een al te hoge fret hoeft te zetten om in G te spelen. Weet je niet hoe je akkoorden transponeert? We hebben er een blog over geschreven hoe je muziek en dus akkoorden kunt transponeren. Je leest hier alles over in ons blog 'Muziek transponeren. Hoe doe je dat?'.
