Stemapparaatje; onmisbaar hulpmiddel

Of je nu gitaar leert spelen met noten of slechts op gevoel en gehoor, het is in beide gevallen handig en prettig om gebruik te maken van een stemapparaat. Wanneer je gitaar niet goed gestemd is heeft dit namelijk een behoorlijk catastrofaal effect op de muziek die je creëert. Niemand zit tenslotte te wachten op valse noten, hoe getalenteerd je ook bent. Waar mensen vroeger hun gitaar wel moesten stemmen op gehoor, zijn er nu tal van handige hulpmiddelen te verkrijgen. Je hebt verschillende soorten stemapparaten die aangeven of de snaren op je gitaar juist gestemd zijn. In dit artikel noemen we ze op.

Waarom moet je je gitaar stemmen?

Er zijn een aantal aspecten die invloed hebben op de zuiverheid van je gitaar. Iedere gitaar raakt na een tijdje vals, dat heeft te maken met temperatuurswisselingen, luchtvochtigheid en de spanning van de snaren die na verloop van tijd minder wordt. Soms heb je niet helemaal in de gaten dat je gitaar ontstemd raakt, omdat dit vaak een geleidelijk proces is. Vooral wanneer je eraan gewend bent om gitaar te leren spelen met noten. Om muziek te laten klinken zoals het bedoeld is, is het daarom belangrijk dat je elke dag een moment de tijd neemt om je gitaar te stemmen.

Je hebt altijd de mogelijkheid om je gitaar op gehoor te stemmen. Dit is echter een tijdrovend proces waarbij je de tonen van je gitaar moet vergelijken met de juiste tonen die je bijvoorbeeld met een piano of stemvork maakt. Wanneer de toon exact overeenkomt weet je dat je gitaar gestemd is. Niet iedereen is hier overigens even goed in, en zoals we al aangaven kost het behoorlijk wat tijd. Daarom adviseren we om gebruik te maken van een stemapparaat. Je hebt de keuze uit ingebouwde apparaten, chromatische apparaten, clip-on apparaten en standaard stemapparaten. We bespreken ze hieronder.

Ingebouwd stemapparaat

Er is één gitaarsoort die vaak met een ingebouwd stemapparaat komt, namelijk de elektro-akoestische gitaar. Mensen die deze gitaar spelen hebben geluk: zij hoeven geen extern apparaatje aan te schaffen om hun gitaar te stemmen. Een elektro-akoestische gitaar is een akoestische gitaar maar dan hebben ze een ingebouwde voorversterker en een ingebouwde microfoon. Bij elektrische gitaren is het zo dat je een apart stemapparaat kunt installeren in de aansluiting van de versterker.

Chromatisch apparaat

Chromatische stemapparaten vind je al voor een tientje. Het is een apparaatje dat elke toon herkent, op deze manier heb je zelf de vrijheid om je gitaar te stemmen hoe jij dat wil. Dat hoeft dus niet op de gebruikelijke E-A-D-G-B-E-manier, maar je kunt ook andere stemmingen doen, zoals D-A-D-G-B-E (Drop D). Dit stemapparaat is dus handig voor de gevorderde gitaarspeler of de gitaarspeler die leert spelen met noten. Dit apparaat, klik je, net als de volgende apparaatjes, vast aan de hals van je gitaar om te stemmen.

Clip-on apparaat

Dit zijn de meeste gebruikelijke stemapparaatjes voor het stemmen van een gitaar. Het principe van het apparaatje werkt vrij simpel. Door het apparaat middels een klem op de kop van de gitaar te bevestigen, is het apparaatje in staat om middels de trilling van de snaar de frequentie van de toon te vergelijken met de toon die je wil. Wanneer de snaar te laag gestemd is, geeft het schermpje een gele kleur aan waardoor je weet dat je ‘m hoger moet stemmen. Is de snaar juist te hoog gestemd, dan geeft het apparaatje een rode melding waardoor je weet dat je ‘m lager moet stemmen. Bij een groene melding zit je goed.

De standaard stemapparaten zijn vrijwel altijd geschikt voor meerdere muziekinstrumenten, je kunt voorafgaand aan het stemmen instellen dat je het apparaatje gaat gebruiken voor je gitaar. Meestal heb je de mogelijkheid om ‘m in te stellen voor een gitaar, basgitaar, viool en ukelele. Deze apparaatjes herkennen de standaard stemmingsopties van de snaren, zoals E-A-D-G-B-E en E-A-D-G-B-E. Je kunt ‘m overigens ook instellen op ‘C’, zodat het apparaat dezelfde werking heeft als het chromatisch stemapparaat.