Uitspraak, dictie en articulatie: geen zanger kan zonder! Deel 2
Uitspraak, dictie en articulatie: geen zanger kan zonder! Deel 2

Uitspraak, dictie en articulatie: geen zanger kan zonder! Deel 2

Na het eerste deel van uitspraak, dictie en articulatie voor een goede performance en goede zang, gaan we nu nog dieper in op deze belangrijk onderwerpen binnen de zangwereld. Ben je benieuwd wat we je in deel 2 te vertellen hebben van ons uitspraak, dictie en articulatie blog? Lees dan snel verder!

Bewustwording van tweeklanken

Wanneer Nederlands je moedertaal is de volgende stap bewustwording van tweeklanken. Nederlands sprekende mensen hebben namelijk vaak de neiging om van diverse klinkers tweeklanken te maken. Dit zit overigens ook echt in de Nederlandse taal waardoor het lastig is om dit uit je uitspraak te krijgen. Als je bijvoorbeeld het woord 'mee' zegt zeggen we de klinker 'ee'. Wij hebben dan vaak de neiging om 'meei' uit te spreken. Zeg het maar eens. We zeggen een i achter de klinker. Heb je het gehoord? Dit doen we met nog veel meer klinkers. Probeer er maar eens op te letten tijdens het praten.

Tijdens het praten is het overigens niet zo'n probleem om in tweeklanken te spreken, maar tijdens het zingen wel. Daarom is het belangrijk dat je tijdens het zingen je er bewust van wordt en er op probeert te letten dat je niet tweeklanken maakt van klinkers tijdens het zingen. Tijdens het zingen ga je van de ene na de andere klinker, ergens tijdens het zingen van de tweeklank. Het is hierbij belangrijk dat je er op let dat je de nadruk niet op de tweeklank, dus de i, legt maar op de daadwerkelijke klinker van het woord. Wanneer je Nederlands spreekt heb je waarschijnlijk gauw de neiging om de nadruk te leggen op de i van de tweeklank en daarom is het belangrijk er op te letten dat je juist de klinker goed uitspreekt en de tweeklank en dus de i aan het eind zachter in uitspraak maakt.

Toonladder 'ee'

We hebben een oefening voor je om je meer bewust te worden van tweeklanken. Zo gaan we de toonladder beginnend bij de 'ee' oefenen. Je zingt deze heen en terug en gaat hierbij letten op het accent zingen van de klinker en niet de tweeklank i. Zing bijvoorbeeld de tonen C-E-G-E-C of C-D-C-D-C. Houdt iedere 'ee' lang genoeg aan en zorg er hierbij voor dat je de 'ee' ook daadwerkelijk een 'ee' houdt.

Je kunt ook het woord 'eet' zingen. Houdt de klinker 'ee' hier zo lang als mogelijk aan totdat je overgaat naar de t aan het einde. De i die achteraan de 'ee' komt is onvermijdelijk, maar zorg ervoor dat je de klinker zo lang mogelijk vasthoudt totdat je klaar bent om te switchen naar de eindletter.

Andere weetjes

We hebben het in deel 1 van dit blog met je gehad over de dikke r, oftewel de Amerikaanse r en de dunne Engelse r en waarom het mooier en gemakkelijker is om met de meer dunne Engels r te zingen. Voor de meeste Nederlanders zal het zingen met een dunne Engelse r flink wennen zijn. Dit komt omdat wij erg gewend zijn geraakt aan de dikke Amerikaanse r. In Nederland ook wel de Gooise r genoemd. Sinds de jaren tachtig is de Gooise r enorm in opkomst gegaan door heel Nederland. Dit is onder andere gekomen door soaps en kinderen voor kinderen en vandaag de dag spreken Nederlanders zelfs tot in de verste uithoeken van het land met een Gooise r.

Als we kijken naar de Nederlandse taal zitten er in ieder woord wel medeklinkers. Dat is ook nodig om het woord te bepalen wat we uitspreken. Tijdens het zingen maken medeklinkers het je wel wat lastiger. Klinkers worden onderbroken door medeklinkers en daarmee dus ook de klank van het woord dat je aan het zingen bent. Alleen we kunnen niet zonder medeklinkers want dan zouden onze woorden nergens meer op slaan, ook al zou het gemakkelijker zingen zijn zonder medeklinkers. Naast de opbouw van een woord zijn medeklinkers er ook voor om ritme in woorden te bepalen en daarom kan je ze goed gebruiken voor het bepalen van je timing.

Om op een fijne manier een melodie in te studeren is het een goed idee om eens een zin te zingen zonder medeklinkers. Dit zal in het begin even uitvogelen zijn om alle medeklinkers uit alle woorden te verbannen, schrijf het de zin of zinnen daarom even op en zing het daarna vanaf het papier. Je zult snel merken dat dit een hele fijne manier is om de melodie van een tekst en muzieknummer in je geheugen te krijgen en bovendien een veel meer gemakkelijke manier. Je focust je namelijk op de klinkers waardoor de flow veel mooier is en je de klinkers op deze manier goed kunt plaatsen. Op deze manier print de melodie zich als het ware in het sensomotorisch geheugen waardoor je de melodie sneller aanleert. Hierna is het alleen een kwestie van de medeklinkers ertussen plaatsen en de tekst zingen met zowel de klinkers als de medeklinkers.

Lippen en mond gebruiken tijdens het zingen

In deel 1 van dit blog hebben we het veel gehad over het gebruik van je tong tijdens het zingen. Nu gaan we het hebben over het gebruik van je lippen, want je lippen zijn ook zeker een belangrijk aspect tijdens het vormen van woorden, klanken en tonen. Ook spelen je lippen een belangrijke rol tijdens het vormen van klinkers. Probeer eens een 'ie' te zingen met een hele brede glimlach. Ontspan vervolgens je lippen en probeer weer de 'ie' te zingen, alleen dan nu met getuite lippen. Terwijl je de toon zingt ga je van een brede glimlach naar een tuitmond en ontspan daarna je mond weer. Voel je het verschil van geluid tijdens het zingen met een brede glimlach en tijdens het zingen met een getuite mond? Zeker wel he! Je zal waarschijnlijk ook een groot verschil voelen.

Wanneer je met brede lippen zingt wordt de klank meer helder, maar verliest tegelijkertijd aan kracht en kernwaarde. Wanneer je naar de getuite mond verder zingt merk je dat de 'ie' meer richting de 'uu' gaat en meer vol van klank wordt. Getuite lippen verlengen je resonantieruimte, oftewel je mondholte. Dat is maar liefst zo'n twintig procent. Wanneer je zingt met een brede glimlach verklein je deze ruimte en dat heeft dus best wel veel gevolgen voor het geluid dat je kunt produceren tijdens het zingen. Door te zingen met een glimlach maak je het jezelf zangtechnisch een stuk moeilijker. Ook al ziet het er heel vriendelijk uit.

Tot slot hebben we nog een fijne oefening voor je om het gebruik van je lippen strategisch in te zetten tijdens het zingen zodat je lippen met je meewerken in plaats van tegen je: pak er een spiegel bij en ga er even goed voor zitten. Ontspan je lippen zoveel mogelijk en begin te zingen met een ontspannen mond. Ga nu langzaam richting een glimlach met je lippen. Merk je het verschil? Wat hoor je, wat gebeurt er met je klank? Probeer ook eens klinkers te zingen met een hele brede glimlach. Ook dan zal je merken dat je lippen zeker wel een effect hebben op de klank van jouw stem. Blijf oefenen om steeds meer controle te krijgen over de stand van je lippen tijdens het zingen en de stand van je lippen bewust in te zetten wanneer je zingt.