Wil je graag piano leren spelen, maar weet je niet zo goed waar je moet beginnen? Dan is dit blog een goede start! In dit blog leren we je namelijk de basis van het piano spelen en hoe je de basis akkoorden op de piano speelt. We gaan je helpen om de akkoordsymbolen om te zetten naar het spelen op de toetsen van je piano, keyboard of orgel.
Basis piano akkoorden
Ieder instrument heeft een andere manier van spelen. Zo ook de piano, keyboard of orgel. Wanneer je de basis van de akkoorden kent kan je vanuit ieder songboek de symbolen omzetten naar het spelen op de toetsen en kan je op vrijwel alle piano's, keyboards en orgels je muzikale talent ten gehore brengen! Maar wat zijn de basis piano akkoorden nou eigenlijk en hoe speel je ze op de piano, keyboard of orgel? Een piano akkoord bestaat als het ware uit drie of meerdere tonen die je tegelijk speelt. Het C-akkoord (C-Majeur) bestaat bijvoorbeeld uit de tonen C, G en de E.
Hieronder een mooie afbeelding met alle akkoorden op de piano:
Het klavier van de piano
Wanneer je speelt op een niet-digitale piano, ook wel een huis piano of vleugel genoemd, speel je via het klavier van de piano. Hier komt het geluid voort die je via de toetsen van de piano speelt. Wanneer je goed kijkt naar het klavier zal je zien dat het klavier slechts twaalf verschillende tonen bevat. De rest van de aanslagen en akkoorden zijn herhaling van dezelfde tonen. Dan wel in een andere combinatie. Als we bijvoorbeeld kijken naar de C, komt deze steeds weer terug alleen dan in een andere toonhoogte. Wanneer je bijvoorbeeld denkt aan een man en vrouw die dezelfde toon zingen, alleen dan op een andere toonhoogte. De noot blijft hetzelfde alleen de toonhoogte is anders. Beide zingen dan in een andere zogeheten octaaf.
Tips om piano te leren spelen
Voor wie nog geen ervaring heeft met piano spelen kunnen al die toetsen van de piano nog wel eens heel veel zijn ineens. Wanneer je kijkt naar de zwarte toetsen kun je deze een beetje als een leidraad nemen. De C is namelijk altijd de witte toets die net voor de groepjes van twee zwarte toetsen komt. De F komt bijvoorbeeld altijd voor de groepjes van drie zwarte toetsen. De witte toetsen van de piano zijn opgedeeld in de tonen A t/m G. Wanneer je gaat leren piano te spelen zal je merken dat deze tonen altijd met de C beginnen en niet met de A. Je krijgt dus eigenlijk C, D, E, F, G, A, B en zo herhalen de tonen zich steeds opnieuw. Wanneer je deze toonladder kent is het gemakkelijk om de tonen ook daadwerkelijk te vinden op de toetsen van je piano. Wanneer je het in het begin nog erg lastig vind kan je ook gebruik maken van tonen stickers of bordjes die je tussen de toetsen plaats om het op deze manier in de vingers te krijgen met ietwat hulp.
Je eerste akkoord spelen
Laten we beginnen met het spelen van het C-akkoord. Deze bestaat uit de tonen C, E en G. Je kunt het beste de tonen pakken die het dichtste bij elkaar liggen op de toetsen. Dit klinkt het mooiste. Wanneer je de tonen verder uit elkaar pakt kan dit al snel rommelig en minder mooi klinken. Je kunt in plaats van één C, E en G ook meerdere C's, E's en G's pakken. Als er maar altijd minimaal één van elke toon wordt gespeelt in het akkoord! Je kunt de tonen ook op een andere volgorde spelen, zoals bijvoorbeeld E, G, C of G, C, E. Dit wordt ook wel inversies genoemd. Het is nog steeds een C-akkoord en kan een mooie variatie in je pianospel met zich meebrengen. Let er hierbij wel op dat je altijd de tonen speelt die het dichtst bij elkaar liggen! Zo krijg je een mooi geheel.
Piano spelen met beide handen
De bovenstaande toon combinaties en akkoorden speel je veelal met je rechterhand. Je linkerhand is hierbij dus nog helemaal vrij. Met je linkerhand kan je dan dus mooi de bastonen gaan spelen! Door één bastoon aan het akkoord toe te voegen met je linkerhand, krijgt het akkoord een volle en complete klank. Maar hoe speel je dan een mooie bastoon hoor ik je vragen. Bij een bastoon speel je één enkele noot. Dus niet een combinatie van drie noten zoals bijvoorbeeld bij het C-akkoord. Wanneer je een C-akkoord speelt met je rechterhand, speel je met je linkerhand dus enkel de lage C. De bastoon die je met je linkerhand speelt is de laagste toon die zich helemaal aan de linkerkant van de toetsen bevindt. Wanneer er in een akkoordenschema het akkoord C/G staat aangegeven, wordt hiermee bedoeld dat je het C-akkoord met je rechterhand speelt en met je linkerhand de bastoon G pakt. Dit wordt altijd gericht aangegeven in een akkoordenschema, hierdoor krijgt het akkoord namelijk een heel andere klankkleur! Dit kan bijvoorbeeld ook C/E zijn dat wordt aangegeven in het akkoordenschema. Dan speel je het C-akkoord met de rechterhand en met de linkerhand pak je de E als bastoon.
Een juiste vingerzetting
Om ervoor te zorgen dat je o min mogelijk last krijgt van het pianospelen geven we je een aantal tips voor een juiste vingerzetting. Het doel hierbij is om de vingers zo min mogelijk te hoeven strekken zodat jij zo min mogelijk last (en kramp!) in je vingers zal krijgen. Hiervoor pakken we als voorbeeld het C-akkoord. De vingerzetting is bij de volgorde C, E, G duim, middelvinger, pink. Wanneer je het C-akkoord met de volgorde E, G, C speelt is de beste volgorde duim, wijsvinger, pink. Bij de volgorde G, C, E is het duim, middelvinger, pink. Als het goed is voelen deze vingerzettingen heel natuurlijk aan tijdens het spelen en als je goed hebt opgelet zal je gezien hebben dat onder iedere vinger van je hand zich nu een witte toets bevindt waardoor je gelijk een goede basishouding voor verder pianospel te pakken hebt!
De overgang van het ene naar het andere akkoord
Wanneer we verder gaan kijken naar piano spelen, zal je merken dat je in akkoordenschema's overgangen treft van het ene akkoord naar een andere. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat het akkoordenschema eerst een C-akkoord aangeeft en vervolgens overgaat naar een G-akkoord. Laten we voor het gemak even beginnen met een C-akkoord met de C in de bastoon. Je speelt dus de C, E, G tonen met je rechterhand en met je linkerhand sla je de meest linkse en laagste C toon aan. Dan gaan we nu naar het G-akkoord. Dit akkoord bestaat uit de tonen G, B, D. Voor nu kiezen we ook even de G in de bastoon, dat is wel zo makkelijk. Kies bij de overgang van akkoord naar akkoord dat je altijd de tonen pakt die het dichtste bij elkaar liggen op de toetsen. Zo hoeven je vingers niet te ver te spreiden. Bij de overgang van een C-akkoord naar een G-akkoord kan je pink gewoon op de G blijven liggen en je andere twee vingers maken een kleine beweging naar links naar de andere tonen. Zo beweeg je je vingers en hand niet onnodig veel en de overgang van het ene akkoord naar de andere klinkt zo mooi vloeiend! Bij de overgang van het C-akkoord naar het G-akkoord moet je wel even rekening houden met de ideale vingerzetting. Bij het C-akkoord is dit namelijk duim, middelvinger, pink en bij het G-akkoord is dit de duim, wijsvinger, pink. Is er ook een vingerzetting die het beste is voor de bastonen? Jazeker! Voor de C is dat bijvoorbeeld de pink en voor de G is dat de duim.
Majeur, mineur en septiemakkoorden
Als laatste gaan we het nog even hebben over de verschillende akkoorden die tijdens het piano spelen aan bod komen. En dus in songbooks veel voorkomen. Hieronder even een klein overzicht:
Majeur-akkoorden
De majeur-akkoorden worden in songbooks aangegeven met enkel een letter. Zoals bijvoorbeeld het C-akkoord. Zoals je al een stukje terug in dit blog hebt geleerd, bestaat dit akkoord uit de tonen C, E en G. Op welke volgorde je deze speelt is niet belangrijk zolang alle drie de tonen maar gespeelt worden. De majeur-akkoorden worden vaak aangegeven met 'maj' in het songbook. Je speelt dan alleen de tonen waar 'maj' bij staat aangegeven, zoals in het geval bij een C-akkoord dus alleen de C, E en G.
Mineur akkoorden
De mineur akkoorden worden in songbooks op verschillende manieren aangeduid. Dit kan bijvoorbeeld met een 'm' zijn, maar ook met 'min' of '-'. Bijvoorbeeld zo: Cm, Cmin of C-. Het Cm akkoord bestaat bijvoorbeeld uit de tonen C, Eb en G.
Septiem akkoorden
Septiem akkoorden zijn eigenlijk majeur of mineur akkoorden met een septiem toon zoals dit wordt genoemd. Bijvoorbeeld C7. Het C7 is een septiemakkoord die bestaat uit een C majeur akkoord met een septiem akkoord als toevoeging. In het geval van de majeur variant speel je dan C, E, G en Bb. De mineur variant speel je door de tonen C, Eb, G en Bb aan te slaan.
