Wanneer je de basis van het pianospelen je eigen hebt gemaakt, is het vaak een doel om ook snelle pianostukken soepel te kunnen spelen. Vooral wanneer je als volwassene piano leert spelen lijkt het een groot mysterie als het gaat om hoe je dit sneller kunt doen. Om snel piano te spelen, moet een pianist sterke spieren en behendigheid in de vingers ontwikkelen. Regelmatig oefenen van muziekschalen, arpeggio’s en andere technische oefeningen helpen bij het opbouwen van het nodige uithoudingsvermogen om snelle muziekpassages te spelen. In dit artikel vind je een aantal specifieke oefeningen en technieken uitsplitsen die je kunt gebruiken om je speelsnelheid te verhogen. Deze technieken zijn in principe voor gemiddelde tot gevorderde spelers, maar beginnende pianisten en volwassenen die piano leren spelen kunnen ze natuurlijk ook toepassen.
De muziek onthouden
Het lezen van bladmuziek is een belangrijke factor bij het leren spelen van piano. Daarom leren de meeste concertpianisten hun muziek uit het hoofd. Als je de muziek uit je hoofd kent, kan alle aandacht worden besteed aan de choreografie van het spelen. Met de muzikale kennis in de vingers en het brein, is het veel gemakkelijker om bepaalde stukken vloeiender en sneller uit te voeren.
De temperatuur van de kamer
Stijve vingers kunnen problemen tijdens het spelen opleveren. Een koudere kamertemperatuur resulteert daarin, waardoor je vingers vaak moeilijk soepel kunnen bewegen. Daarom kun je handwarmers gebruiken tijdens het spelen. De warmte helpt het bloed in de handen stromen, waardoor je spieren voldoende zuurstof krijgen om te bewegen. Hetzelfde geldt trouwens voor de onderarmen en schouders. Tijdens het oefenen is het altijd een goed idee om de temperatuur zo in te stellen dat je geen koude armen, handen en vingers hebt.
Aan je techniek werken
Wanneer je bepaalde technische aspecten van het spelen niet goed beheerst, kan dit ook de snelheid van je spel beperken. Om een muziekstuk goed te spelen, moet je de juiste techniek hebben ontwikkeld. Leren spelen met schalen, arpeggio’s, akkoorden en dergelijke zijn erg belangrijk. Die vaardigheden moeten dagelijks worden geoefend om snelheid op te bouwen en te behouden. In principe is het zo dat hoe minder je tijdens het spelen beweegt, hoe sneller je kunt spelen. Bij het ontwikkelen van de juiste techniek gaat het erom dat je de hoeveelheid onnodige energie beperkt.
Langzaam oefenen van muziekstukken
Er zijn honderdduizenden herhalingen nodig om muziek effectief te leren spelen. Om stukken op de meest efficiënte manier te leren, moet je het stuk langzaam oefenen. Wanneer je dit doet zal je de noten en het ritme beter internaliseren. Langzaam oefenen is daarnaast het belangrijkste ingrediënt voor sneller leren pianospelen. Naarmate je handen gewend raken aan waar ze heen moeten en hoe bepaalde passages uitgevoerd moeten worden, zal snelheid natuurlijker opgevoerd kunnen worden. Of het nu gaat om een toonladder of een heel muziekstuk: langzaam oefenen is de basis voor elke oefensessie.
Een metronoom gebruiken
Een goede aanvulling op langzaam oefenen is het gebruik maken van een metronoom. Metronomen voor de piano stellen je in staat om muziek te verdelen, het tempo geleidelijk te versnellen en hebben meer andere handige functionaliteiten. Het grootste voordeel van een metronoom is dat het je helpt je pols consistent te houden. Dit is belangrijk als het gaat om het spelen van piano. Hoe stabieler je met je vingers bent, hoe sneller je de muziekpassages kunt uitvoeren.
De vingers laten rusten
De juiste hoeveelheid zuurstof die door de vingers stroomt, is essentieel voor de snelheid van je spel. Hoe meer er binnen een bepaalde tijd gespeeld wordt, hoe meer zuurstof door de spieren wordt verbruikt. Dit heeft invloed op de speelflow en leidt uiteindelijk tot een slechtere uitvoering. Vingers die overbelast of vermoeid zijn, kunnen bijna nooit op volle snelheid spelen. Daarom is het van belang dat je je vingers tijdens de oefening zoveel mogelijk laat rusten zodat ze efficiënter kunnen spelen.
De dynamiek veranderen
Soms kan te krachtig spelen het pianospel vertragen. Simpele aanpassingen aan de dynamiek van een passage kunnen je enorm helpen met snelheid opbouwen. Over het algemeen geldt dat hoe zachter een pianist speelt, hoe sneller zij of hij dat deel van de muziek kan spelen.
De vingers dicht bij de toetsen houden
Eén ding waar veel beginnende pianisten mee worstelen, is de vingers dicht genoeg bij de toetsen houden. Zonder een goede leraar ontwikkelen ze uiteindelijk een slechte gewoonte die moeilijk aan te passen is. Vanaf het begin moeten pianisten aandacht besteden aan de vingers dicht bij de toetsen te houden.
Je handen aanpassen aan de muziek
Niet alle muziek is hetzelfde gecomponeerd. Het is dus ook logisch dat niet alle vinger- en handposities hetzelfde zijn. Soms moet je een andere vorm van spelen hanteren om een stuk op hoge snelheid te spelen. Het is goed om dit in het achterhoofd te houden wanneer je langzaam aan het oefenen bent. In sommige gevallen werken de bewegingen die je in de langzame oefening gebruikt, niet meer hetzelfde zodra het tempo stijgt. Probeer alles wat je speelt te analyseren en aan te passen tot je de juiste vingerhoogte, armpositie en vingerzetting hebt gevonden om een passage snel te spelen.
Een praktische tip om je pianospel te versnellen is om inhoudelijk na te denken over de muziek die je wil spelen. In plaats van naar elke afzonderlijke noot te kijken terwijl je speelt, probeer je in plaats daarvan juist na te denken over de harmonieën. Probeer simpelweg je vingers neer te leggen die nodig zijn om het stuk te spelen en de aandacht verder ergens anders op richten. Door een eenvoudige akkoordanalyse van een stuk te maken, kun je deze sneller leren.
