Wat is een terts? Een terts is een interval tussen twee muzieknoten, namelijk die tussen de grondtoon en de daarboven liggende derde op de diatonische toonladder. Hieronder leggen we verder uit wat we daarmee bedoelen.Het woord ‘terts’ heeft eigenlijk twee betekenissen. In de eerste plaats gaat het dus om de interval tussen twee noten. Maar ‘terts’ betekent ook de samenklank tussen die twee noten: kortom, het geluid dat je hoort wanneer je twee noten die een terts bij elkaar vandaan liggen gelijktijdig speelt.
Harmonieën spelen.
Tertsen, als samenklank, zijn het fundament van de harmonie. Het is het meest gebruikte interval om harmonieën mee te maken. Sterk verwant aan tertsen zijn sexten (zesden). Dit zijn in feite de omkeringen van tertsen. Deze kun je vinden door in plaats van een terts omhoog, omlaag te gaan op de diatonische toonladder. Zo kom je uit bij de zesde noot op de diatonische toonladder vanaf de grondtoon.
Tertsen vinden op de diatonische toonladder
Diatonische toonladders zijn toonladders met 7 noten. Het zijn ‘normale’ toonladders, die gebruikt worden in popmuziek, in klassieke muziek en tijdens je eerste pianoles.De noten op de diatonische toonladder worden genummerd van 1 tot en met 7, waarbij de grondtoon het nummer 1 toebedeeld krijgt en de andere noten in oplopende volgorde de andere getallen.In het geval van de toonladder van C, ziet dat er dus zo uit:C D E F G A B1 2 3 4 5 6 7In dit voorbeeld is E een terts van C vandaan, en A een sext.
De verschillende soorten tertsen
Net als bij kwinten, zijn er verschillende soorten tertsen. Waar er bij kwinten maar drie soorten zijn, kennen tertsen 4 verschillende soorten. Dit zijn: de grote terts, de kleine terts, de verminderde terts en de overmatige terts.
De Grote Terts
De grote terts wordt opgebouwd door twee hele toonafstanden te nemen op de diatonische toonladder.In de schaal van C majeur gaat het hierbij om de afstand tussen C en E.In de schaal van F majeur is het de interval tussen F en A.
De Kleine Terts
Een kleine terts verschilt van een grote terts precies zoals een mineurakkoord van een majeur akkoord verschilt. Een kleine terts speelt met door één hele en één halve toonafstand te nemen.In de schaal van C majeur is de afstand tussen C en Eb een voorbeeld van een kleine terts.In de schaal van F majeur is de samenklank F en Ab een kleine terts.
De Verminderde Terts
Een verminderde terts een een zeldzame interval, waarbij er maar één noot tussen de twee noten van de samenklank zit. Het gaat hierbij dus om slecht twee halve toonafstanden.Voorbeelden van kleine tertsen zijn de samenklanken A B, F G, F# G#, en B C#.
De Overmatige terts
De overmatige terts gaat juist de andere kant op, en telt wel tweeëneenhalve toonafstanden. In feite is de overmatige terts gewoon een reine kwart. Deze laatste benaming wordt veel vaker gebruikt voor deze interval.Voorbeelden van een overmatige tertsen zijn: