Als je het F-akkoord nog niet kent van ‘Somebody that I used to know’ van Gotye, dan ken hem wel van Chopin Opus 15 no. 1. Daarin wordt met muzieknoten uit de schaal van F een idyllisch plaatje geschilderd, dat vervolgens volstrekt wordt afgebroken wanneer het wordt afgewisseld met een bijna woedende uitbarsting in F mineur. Het maakt niet uit of je piano leert spelen om op feestjes de blits te maken met popliedjes, of juist omdat je de emotionele diepte van klassieke muziek wilt opzoeken. Elke pianist moet vroeg of laat leren hoe je het F-akkoord speelt. In dit artikel leggen we je alles uit dat je moet weten om een F majeur akkoord te kunnen spelen. Ook gaan we in op de mineur variant ervan en op de verschillende inversies van het F-akkoord. Tot slot geven we je enkele patronen waarmee je dit akkoord tot leven kunt brengen in improvisatie.
Hoe speel je een F-akkoord in majeur op de piano?
Om meteen tot het centrale punt te komen: Het F majeur akkoord bestaat uit de noten F A C. Je kunt hier nog een F aan toevoegen om het geluid rond te maken. Het F-akkoord is meestal een van de eerste akkoorden die beginnende pianisten leren spelen. Dit komt doordat het F-akkoord een hele sterke relatie heeft met het C-akkoord. De schaal van F verschilt namelijk maar één noot van die van C. Waar de schaal van C uit uitsluitend witte noten bestaat, is in de F schaal de B een halve noot verlaagd tot de zwarte noot Bb. De schaal van F bestaat dus uit de noten: F G A Bb C D E. Het akkoord van F kun je opbouwen door de eerste, de derde en de vijfde noot uit de schaal van F te spelen. En dat zijn dus de noten F A en C. Om een gevoel te krijgen voor de relatie tussen het F-akkoord en die van C, kun je achtereenvolgens eens een F-akkoord spelen en daarna een C akkoord. Dit klinkt erg goed samen en wordt ook in veel popliedjes gebruikt. Een gouden regel is dat het akkoord van de vierde en de vijfde uit de schaal altijd goed samen klinkt met het akkoord van de schaal waarin je momenteel speelt. Nu begrijp je nog beter waarom de relatie tussen F en C zo sterk is. F is namelijk de vierde noot in de schaal van C, en andersom C de vijfde noot is in de schaal van F. Het zijn dus eigenlijk een soort tweelingbroertjes!
Welke noten zitten er in een F mineur akkoord?
Als je wilt weten hoe je een F mineur akkoord speelt, hoef je alleen maar een F majeur akkoord te pakken en de derde noot een halve noot te verlagen. Het F mineur akkoord bestaat dus uit de noten: F Ab C. Zoals ieder mineur akkoord, klinkt het F mineur akkoord triester dan de majeur variant van F. Mocht je improviseren op de piano en je vindt dat je gepingel wat te vrolijk klinkt, kun je altijd een dramatisch effect creëren door om te schakelen naar mineur. Dit doe je dus door de A te verlagen naar Ab. Als je een F mineur akkoord speelt, kun je ook de noten gebruiken uit de schaal van F mineur. Dat zijn deze noten: F G Ab Bb C Db Eb F.
Inversies van F-akkoorden
Wat zijn de inversies van het F majeur akkoord? Deze vraag is heel simpel te beantwoorden, want elk akkoord heeft slechts twee inversies. Inversies bestaan uit precies dezelfde noten als de noten waaruit het akkoord bestaat, alleen speel je ze in een andere volgorde. In het geval van een F-akkoord, is de eerste inversie dus: A C F. De tweede inversie van het F majeur akkoord is: C F A. Als je de derde inversie van het F-akkoord wilt spelen, zie je dat dit niets anders is dan het oorspronkelijke F-akkoord, namelijk F A C. Voor de inversies van het mineur akkoord van F, kun je precies hetzelfde doen, alleen speel je dan een Ab in plaats van een A. Wanneer je deze drie noten speelt en je begint niet bij F, speel je per definitie al de eerste of de tweede inversie van het akkoord.
Door moduleren vanuit een F-akkoord: hoe doe je dat?
Er zijn ontelbare manieren om door te moduleren vanuit F. Een van de meest krachtige manieren om door te moduleren vanuit F, is door het F7 akkoord te gebruiken. Dit klinkt ingewikkeld, maar dat is het niet. Een F7 akkoord speel je simpelweg door een normaal F-akkoord aan te slaan, en daaraan één noot toe te voegen. Deze noot is de 7e noot uit de schaal van F, een halve trede verlaagd. Je verlaagt dus de E naar Eb en speelt deze met de reguliere noten van het F-akkoord. Een F7 akkoord speel je dus zo: F A C Eb. Als je deze noten aanslaat voel je simpelweg dat er een logische volgende stap is. Die stap is het akkoord van de vierde noot uit de schaal van F, namelijk de Bb. je kunt dus heel makkelijk door moduleren vanuit de schaal van F, door het F7 akkoord te spelen ( F A C Eb) en deze te laten volgen door het Bb akkoord ( Bb D F).
Conclusie
Het F-akkoord is een veelgebruikt akkoord in zowel popmuziek als in klassieke piano stukken. Je speelt het door de noten F A en C aan te slaan. Als je een F mineur akkoord wilt spelen, hoef je enkel de A een halve noot te verlagen, zodat je F Ab C speelt. Inversies van F-akkoorden kun je spelen door precies dezelfde noten te spelen, maar in een andere volgorde. Door moduleren vanuit F kun je gemakkelijk doen door een noot aan het akkoord toe te voegen, namelijk de verlaging van de zevende uit de schaal: bij een F-akkoord voeg je dus een Bb toe om een F7 akkoord te krijgen.
Wil je beter piano leren spelen? De online Muziek Academie heeft online pianolessen voor je klaarstaan. Binnen een mum van tijd maak je je het piano spelen eigen en speel je als nooit tevoren.
Leer piano spelen in je eigen tempo
Volg de lessen wanneer het jou uitkomt
Leer al je favoriete nummers spelen met heldere uitleg en voorbeelden