Elke zangstem heeft een bepaald tonen bereik. Het gaat hierbij om de hoogste en laagste tonen die gezongen kunnen worden zonder daarbij veel inspanning te leveren. De mannelijke zangstem heeft over het algemeen een bereik op lagere tonen dan een vrouwelijke zangstem.
Het wil niet zeggen dat iemand met een bepaalde zangstem geen andere tonen kan zingen, hier is alleen meer inspanning voor nodig. Het is ook mogelijk door veel oefening het toonbereik te vergroten. Maar dan nog blijft je zangstem hetzelfde omdat het centrum van je bereik afhankelijk is van fysieke onderdelen zoals je stembanden.
Welke zangstemmen zijn er?
Muziekstukken voor bijvoorbeeld de opera worden geschreven op bepaalde zangstemmen. Om zangers goed in te kunnen delen en de juiste rol te geven werd er aan het einde van de 19e eeuw in Duitsland het Fach-systeem ontwikkeld.
Aan de hand van dit systeem werd gekeken welke noten een zanger of zangeres zonder moeite kon halen en het volume dat daarbij geproduceerd werd.
Van laag naar hoog bestaan er de volgende zangstemmen:
- Basso profundo
- Contrabas
- Bas
- Bas-bariton
- Bariton
- Lage tenor
- Tenor
- Haute-contre
- Contratenor
- Contra-alt
- Alt
- Mezzosopraan
- Sopraan
- Coloratuursopraan
- Soprano leggiero
Waarvan de laatste een uiterst zeldzame, zeer hoge zangstem is.
De meest voorkomende zangstemmen
Over het algemeen worden de volgende zangstemmen aangehouden:
Bij mannen:
De bas is de laagste zangstem en komt niet vaak voor. Zijn zangbereik ligt van D2 tot E4.
De bariton is de meest voorkomende zangstem bij mannen en heeft een bereik van G2 tot G4.
De tenor is de hoogste en krachtigste zangstem bij mannen met een bereik van C3 tot B4.
De hoogste en minst voorkomende zangstem bij mannen is de contratenor. Deze zangstem heeft een zeer breed stembereik van G3 tot C6.
Een vrij zeldzame zangstem bij vrouwen is de Alt. Deze lage zangstem heeft een bereik van E3 tot F5.
De mezzosopraan is een zangstem waarop veel operettestukken voor vrouwen zijn geschreven. Het bereik van een mezzosopraan ligt van G3 tot A5.
De allerhoogste zangstem is de sopraan, deze zangstem heeft een bereik van B3 tot G6 en kan normaal gesproken alleen door vrouwen of kinderen bereikt worden.
Zangstemmen binnen een koor
Het bepalen van de zangstem is vooral binnen een koor belangrijk. Door een mooi uitgebalanceerd gezelschap te selecteren kan samen een wijd toonbereik worden gehaald.
Een mannenkoor bestaat uit bas, bariton en tenor zangers. Bij een vrouwenkoor vind je alleen de alt en sopraan. In een gemengd koor worden deze samengevoegd tot een mooi geheel.
Maar niet alleen in een koor is het handig om je zangstem te kennen. Ook als je solo of in een band zingt is het handig om te weten welke zangstem je hebt. Door hier rekening mee te houden kan je mooier en makkelijker zuiver zingen.
Hoe bepaald je jouw zangstem?
De eenvoudigste manier om jouw zangstem te bepalen is het zingen van de toonladder. Zing de octaven van de toonladder van laag naar hoog. Bepaal welke lage noot je helder kunt zingen en ga dan steeds een toon hoger tot je niet verder kunt.
Je weet nu wat het bereik van je stem is. Natuurlijk kan je met oefening ook de hogere en lager noten zingen. Maar jouw zangstem geeft de noten aan die jij met gemak kunt zingen.
Ga nu op zoek naar de noten die jij het mooiste en makkelijkste kunt zingen. Als je deze kent kan je het optimale uit je zangstem halen.
Jouw zangstem ontwikkelen?
Wil je jouw zangstem ontwikkelen? Dan wil je zanglessen volgen. Door de juiste zangtechnieken aan te leren zal jouw zangstem steeds mooier gaan klinken. En je leert hoe je jouw stem optimaal kunt inzetten.
Met online zanglessen kan je oefenen waar en wanneer je maar wilt. Zo kan je snel vooruitgang boeken en kan straks iedereen van jouw zangstem genieten.