Zelf je elektrische gitaar afstellen is goed te doen als je een aantal basisregels in acht neemt. Een kleine verandering in de afstelling kan al een gigantisch effect geven. Een niet goed afgestelde gitaar speelt niet lekker. Je hebt veel kracht nodig om snaren in te drukken of je hebt juist last van kletterende snaren. Of je krijgt er geen zuivere noot uit.
Hoogste tijd om je elektrische gitaar eens goed af te stellen. Met wat gereedschap en de juiste kennis kan je dit heel goed zelf. Al zijn er natuurlijk altijd dingen die je beter aan een expert over kunt laten.
Controleer de snaren voor het afstellen
Controleer eerst de staat van je snaren voordat je jouw elektrische gitaar gaat afstellen. Hoe vaak en wanneer je de snaren moet vervangen hangt natuurlijk erg af van hoe vaak je speelt. Ook de omstandigheden spelen mee. Speel je bijvoorbeeld met vochtige vingers dan zullen je snaren eerder aan vervanging toe zijn.
Bij een gebroken snaar is het natuurlijk duidelijk dat deze aan vervanging toe is. Maar vaak merk je dat je snaren er minder mooi uit gaan zien of dof gaan klinken, een nieuwe set snaren kan dan al een groot verschil maken.
Snaren gaan vaak minder lang mee dan je denkt. Als je snaren gaat vervangen, vervang dan meteen de hele set in één keer.
Controleer de hals van je elektrische gitaar
De hals is vaak de veroorzaker van vervelende bijgeluiden of een niet lekker spelende elektrische gitaar. De hals kan niet meer optimaal 
afgesteld staan door verschillende factoren. Doordat de hals van hout is hebben temperatuur en luchtvochtigheid een grote invloed op het materiaal. Maar ook het monteren van dikkere of dunnere snaren kan afwijkingen in de afstelling van de hals veroorzaken. Controleer daarom eerst de kromming van de hals voor je begint met het daadwerkelijke afstellen van de gitaar.
Check ook meteen of de hals niet getordeerd is. Als de hals in de lengte gedraaid is, is deze over het algemeen niet meer te redden. Afstellen heeft dan ook weinig zin meer. Als de hals een klein beetje getordeerd is kan een goede gitaar expert dit nog wel opvangen. Vraag hiervoor advies bij de expert.
De halspen afstellen
De snaren van je gitaar zetten veel spanning op de hals. Om te voorkomen dat deze kromtrekt wordt er een zogenaamde ‘truss rod’ in de hals verwerkt. Dit is een metalen stang die ook wel de halspen wordt genoemd. Door middel van een speciale moer kan je deze stang strakker draaien en zo de hals weer boller maken.
Wanneer je de halspen gaat stellen is het belangrijk dit in kleine stapjes te doen. Draai de moer een kwartslag en stem je gitaar. Check of de kromming van de hals weer naar wens is en niet meer te hol of bol staat.
Omdat je te maken hebt met een natuurlijk materiaal kan het soms even duren voor het hout in beweging komt. Zet de snaren op spanning en laat je gitaar een uurtje staan voor je hem controleert.
Het is heel belangrijk dat je de moer van de halspen niet forceert. Zit er geen beweging in of gaat het stellen heel zwaar? Laat er eerst een expert naar kijken. Als je de moer kapot draait wordt de hals van je elektrische gitaar onbruikbaar, dat zou zonde zijn.
De moer aan de halspen zijn er in verschillende uitvoeringen. Kijk goed welke jij hebt en welk gereedschap je hiervoor nodig hebt. Bij twijfel kan je dit beter aan een expert overlaten om te voorkomen dat je gitaar onbruikbaar wordt.
Afstellen van de brugzadels
Na de hals ga je checken of de brugzadels op de juiste hoogte staan. Met de brugzadels kan je afstellen hoeveel ruimte er tussen de onderkant van de snaren en de frets zit. Deze ruimte wordt ‘actie’ genoemd. Zit er maar weinig ruimte tussen dan hoef je de snaar maar licht aan te raken om een duidelijke toon te krijgen.
Dit is prima als je op een zachte manier speelt. Maar ben jij meer van het ruige werk dan is de kans op aanlopen en bijgeluiden groot als deze afstand klein is. Je kunt dan met de brugzadels de afstand groter maken.
Het is een kwestie van smaak hoe je de brugzadels van je gitaar afstelt. Gemiddelde voor een dikke e-snaar is ongeveer 2.5 mm en voor een dunne snaar 2 mm.
Het kan gebeuren dat een brugzadel niet meer lager kan. Je zult dan de hoek van de hals moeten aanpassen. Dit kan je alleen zelf doen als de hals geschroefd zit. Anders kan je hiervoor een expert benaderen.
Je elektrische gitaar intoneren
Als je alle bovenstaande stappen hebt doorlopen ga je jouw gitaar intoneren. Dit doe je door de zadels naar voren of naar achteren bij te stellen. Net zolang tot je zuivere akkoorden en zuivere noten hebt.
Is je gitaar nu nog niet helemaal zuiver dan is het verstandig een expert ernaar te laten kijken. Wellicht kan je na een goede, uitgebreide afstelbeurt de volgende keer kleine afstellingen zelf doen.
En met een goed afgestelde gitaar wil je natuurlijk zo snel mogelijk weer gaan spelen!
Om ervoor te zorgen dat je gitaar optimaal speelt en je leerproces zo soepel mogelijk verloopt, is het essentieel om je instrument goed af te stellen. Voor meer informatie over hoe je dit kunt doen, bekijk onze handleiding over hoe je een elektrische gitaar afstelt. Dit zal je helpen om het beste uit je gitaar te halen en je voor te bereiden op succes in onze cursus
