Basgitaar

De basgitaar, welke van vier snaren is voorzien, wordt voornamelijk toegepast in moderne muziekstijlen. De functie daarentegen is overeenkomstig met die van een elektrische contrabas, waardoor de benaming gitaar niet altijd geplaatst is. De vier snaren van een basgitaar zijn eigenlijk de vier laagste snaren van een akoestische gitaar. Daarnaast zijn deze snaren één octaaf lager gestemd. Basgitaren zijn meestal elektrische of semi-akoestisch, maar in sommige gevallen zal je ook gewoon akoestische basgitaren treffen. Toch is een akoestische basgitaar niet altijd ideaal, omdat deze vaak zijn uitgerust met een te kleine klankkast. Hierdoor is het volume van een akoestische basgitaar erg laag en kiezen basgitaristen vaak toch nog voor een versterker.

Soorten basgitaren

Zoals eerder gezegd heeft een normale basgitaar overeenkomsten met een contrabas (zie afbeelding). Zo hebben ze beide vier snaren, welke gelijk gestemd zijn (E-A-D-G). In sommige gevallen zijn basgitaren zonder fretten (horizontale streepjes op de hals) uitgevoerd. Ook hoeft een basgitaar niet perse vier snaren te hebben, want er zijn ook gewoon vijf- zes- of negensnarige basgitaren. Vaak wordt een basgitaar met afwijkende eigenschappen pas gemaakt als de klant erom vraagt. Hierdoor is een basgitaar met meer dan vier snaren vaak zeldzaam. contrabas

Verschil tussen een basgitaar en contrabas?

Een contrabas wordt met name gebruikt in muziekstijlen als jazz en blues. Daarnaast wordt een basgitaar gebruikt in de wat moderne muziekstijlen. Qua functie zijn beide snaarinstrumenten hetzelfde, maar op basis van het geluid en uitstraling zijn er wel verschillen. Ook is de speeltechniek van een basgitaar verschillend met die van een contrabas.

Akoestische basgitaar

De akoestische basgitaar heeft in vergelijking tot een akoestische gitaar niet heel veel verschillen. Alleen is de akoestische basgitaar vaak groter en heeft deze maar vier snaren i.p.v. zes. Daarnaast worden akoestische basgitaren vaak al standaard uitgerust met een gitaarelement (pickup) om het geluid elektrische te kunnen versterken. Een contrabas daarentegen wordt meestal wel zonder versterker gespeeld, omdat deze al van zichzelf genoeg volume heeft.

Elektrische basgitaar

Een elektrische basgitaar heeft in tegenstelling tot de akoestische variant geen klankkast. Dit is niet nodig, want er wordt gebruik gemaakt van meerdere gitaar elementen (zie afbeelding) om het geluid te kunnen versterken. De elementen zorgen in dit geval ervoor om de trillingen van de snaren te transformeren naar geluid. Deze signalen worden door middel van een kabel doorgestuurd naar een externe basversterker. Zo`n versterker heeft meerdere voordelen voor de basgitarist, want deze kan nu eenvoudig het volume zelf regelen en effecten waarnodig toepassen. Elektrische basgitaar elementen Naast de akoestische- en elektrische basgitaar kun je er ook voor kiezen om een bariton gitaar te kopen. Deze gitaar heeft zowel de eigenschappen van een elektrische gitaar als basgitaar. Daarnaast is de bariton gitaar anders gestemd (B-E-A-D-F#-B), waardoor de toonhoogte afwijkend is.

Merken basgitaren

Naast de soorten basgitaren is het ook belangrijk om het één en ander over de merken (fabrikanten) te weten. Bij het kiezen van een basgitaar merk kun je rekening houden met: kwaliteit, klank en prijs. Daarnaast wordt een basgitaar meestal niet solo bespeeld en zal je dus ook rekening moeten houden met andere muziekinstrumenten in een band. Ook is het verstandig om van te voren het type muziekstijl te bepalen, waarvoor je de basgitaar gaat gebruiken.

Fender basgitaar

Leo Fender is de uitvinder geweest van zowel de elektrische gitaar als basgitaar. De Fender basgitaar was vroeger al populair, maar tegenwoordigkiezen nog steeds veel basgitaristen voor een echte Fender. In vergelijking tot andere merken basgitaren betaal je voor een Fender basgitaar wel meer, maar dat is in verhouding tot de kwaliteit ook wel logische. Daarnaast heeft Fender ook gewoon akoestische basgitaren op de markt gebracht.

Yamaha basgitaar

Yamaha is een zeer bekend merk in de muziek wereld. Yamaha produceert namelijk tal van muziekinstrumenten, waaronder de Yamaha basgitaar. Deze basgitaar wordt meestal gebruikt door beginnende basgitaristen, maar ook veel gevorderden maken gebruik van dit kwalitatieve snaarinstrument.

Cort basgitaar

Het merk Cort is niet heel erg bekend in vergelijking tot de voorgaande twee merken. Toch is de prijs- kwaliteitsverhouding van een Cort basgitaar erg goed, waardoor deze uitermate geschikt is voor zowel beginnende als gevorderde basgitaristen.

Basgitaar leren spelen

Basgitaren zijn net als het drumstel vrij nieuw. In korte tijd is de basgitaar sterk ontwikkeld en tegenwoordig onmisbaar bij meerdere muziekstijlen. Er werd met name veel geëxperimenteerd met het geluid als de speeltechniek van de basgitaar. Zo hadden de eerste basgitaren net als alle andere gitaren frets, waardoor deze ook weleens met een plectrum (stukje plastic) werden bespeeld. Contrabassen beschikken niet over frets en worden dan ook niet met een plectrum bespeeld. Basgitaar leren spelen Uiteindelijk werd er ook gebruik gemaakt van de speeltechniek met duim of vingers. Dit zorgde ervoor dat basgitaristen veel gingen experimenten. Ook plukten of hamerden (slappen) gitaristen op de snaren om het geluid te doen veranderen. Het zogenaamde ‘slappen’ werd vooral gebruikt in de muziekstijlen soul, fusion en funk. Ook bestaat er de dubbele duim-techniek, waarbij de duim op een soortgelijke manier wordt gebruikt als een plectrum. Wanneer je tegelijk met deze techniek de snaren gaat plukken, dan kun je meerdere effecten totstand brengen. Ook kiezen veel basgitaristen ervoor om de snaren met de duim te dempen.

Snaren basgitaar

Naast de speeltechniek werd er ook veel geëxperimenteerd met de snaren van basgitaren. In de jaren 50 had een basgitaar gladde snaren (flatwound), welke een gedempt geluid produceerde. Men maakte gebruik van deze snaren om een soortgelijk geluid te krijgen als die van een contrabas. Deze basgitaar snaren werden later vervangen door zogenaamde ‘roundwound’ snaren (ruw). Roundwound snaren kunnen tegenwoordig als de standaard snaren van een gitaar worden beschouwd.

Basgitaar akkoorden?

Basgitaren hebben in tegenstelling tot elektrische of akoestische gitaren een andere functie en gebruiken. Zo kan een normale gitaar gebruikt worden voor het gitaarspel op basis van akkoorden terwijl een basgitaar een begeleidende functie heeft. De bastonen zorgen er namelijk voor dat de muziek diepte krijgt en tevens warm aanklinkt. Het is dus duidelijk dat er geen basgitaar akkoorden bestaan. Basgitaristen maken wel gebruik van loopjes of thema`s om de volgorde van de gitaarakkoorden te doen veranderen. Wanneer het de bedoeling is om een D-akkoord te spelen, dan zal je een loopje moeten maken met de tonen uit dit akkoord (d-fis-a). Het is hierbij belangrijk dat je de juiste toon kiest om het volgende akkoord zonder al teveel moeite te kunnen spelen. Is het volgende akkoord bijvoorbeeld een G, dan is het verstandig om het D-akkoord te eindigen met de ‘fis’ om zo het loopje te kunnen maken naar de g toon. Vaak is het verstandig om eerst enige kenniste hebben van de akkoorden om vervolgens deze techniek van loopjes te kunnen leren. Toch blijft het vooral veel oefenen om de juiste loopjes bij een muziekstuk te kunnen vinden.

Verschillende speeltechnieken

Er zijn meerdere speeltechnieken voor een basgitaar, waardoor je steeds weer nieuwe geluidseffecten kunt maken. Hieronder de meest gebruikte technieken:

Normale aanslag: je maakt gebruik van je wijs- en middelvinger, welke je afwisselend gebruikt in een normale positie. Hiermee maak je het echte basgitaar geluid.
Normale aanslag – brug: hetzelfde als de voorgaande techniek, maar nu plaats je de vingers bij de brug. Dit zorgt ervoor dat het geluid iets feller klinkt.
Normale aanslag – fret: in dit geval plaats je de vingers boven de fretten (horizontale streepjes op de gitaarhals). Het geluid wordt hierdoor gedempt en klinkt dus doffer.
Plectrum aanslag: je gebruikt de plectrum in een normale positie (midden van de hals). Het plectrum zorgt ervoor dat het geluid feller klinkt, omdat deze van hard kunststof is gemaakt.
Plectrum aanslag – brug: je slaat de snaren net boven de brug aan met een plectrum. Hierdoor wordt het geluid nog feller dan de voorgaande techniek.
Plectrum aanslag – fret: aanslaan van de snaren boven de fret met een plectrum. Het geluid is in dit geval niet zo fel, omdat de pickup de meeste trillingen absorbeert.
Duim op laagste snaar (E): plaats je duim op de laagste snaar (E) om een karakteristiek geluid te produceren.

Geluid van een basgitaar

De basgitaar staat bekend om zijn lage tonen. Maar hoe komt het eigenlijk dat iedere basgitaar net weer iets anders klinkt? Dit heeft onder andere te maken met de snaren, gitaar elementen en de gebruikte materialen (hout). Naast deze factoren waar de basgitarist weinig tot geen invloed op heeft kan door middel van een versterker wel het één en ander qua geluid worden aangepast. Daarnaast is de speeltechniek (plukken, slappen en afdempen) ook een belangrijke factor om het geluid deels te kunnen bepalen. muziekband basgitarist Elke band kent wel een basgitarist, welke samen met de drummer voor de fundering van het bandgeluid zorgt. Daarnaast is een basgitaar onmisbaar voor het ritme van het geluid. Vaak wordt het geluid van een bas bijna niet opgemerkt, totdat deze er opeens mee stopt. Er kan wel gezegd worden dat de bas een belangrijk onderdeel is van vele muziekstijlen vanwege het warme en volle geluid.

Geschiedenis

De basgitaar is op basis van de contrabas (grootste snaarinstrument) ontworpen. In het begin lukte het nog wel om met een akoestische contrabas het geluid van een band te overtreffen. Maar in de jaren vijftig maakten steeds meer bands gebruik van nieuwe muziekinstrumenten, waardoor het geluid van een contrabas haast niet meer te horen was. Mede hierdoor kwam Leo Fender op het idee om een elektrische basgitaar te ontwikkelen. Deze had een solid body (zonder klankkast) met daarop de gitaar elementen om het geluid te kunnen versterken. Naast dit voordeel was een elektrische basgitaar ook veel lichter en kleiner in vergelijking tot een contrabas. Een aantal jaren later bouwde Leo Fender ook basgitaren met fretten op de hals. Hierdoor kon de basgitarist eenvoudig en tevens zuiver spelen. Contrabassen waren namelijk fretloos, waardoor de bassist vaak niet zijn/haar vingers precies kon plaatsen (intoneren). Deze ontwikkelde basgitaar met fretten noemde Fender dan ook wel de Precision Bass, welke in 1951 op de markt kwam. Door de jaren heen gingen fabrikanten als Gibson ook basgitaren ontwikkelen. Toch is de basgitaar (Precision Bass) redelijk hetzelfde gebleven. Fender basgitaar

Basgitaar kopen

Wanneer je een basgitaar gaat kopen moet je natuurlijk met meerdere dingen rekening houden. Zo is het verstandig om eerste een budget te bepalen, voordat je opzoek gaat naar een geschikte gitaar. Er zijn namelijk al basgitaren verkrijgbaar voor 119 euro, welke meestal niet altijd mooi klinken. Daarnaast kun je ook kiezen voor een basgitaar van 1000 euro of meer. Het geluid van een duurdere basgitaar is wel beter, maar niet noodzakelijk om het gitaarspel te kunnen leren. Het is dus belangrijk precies te weten waar naar je opzoek bent en hoeveel je hebt te besteden. Daarnaast verschillen basgitaren van elkaar als het gaat om de houtsoort en de gitaar elementen. Hieronder een filmpje (+/- 13 minuten) met een aantal tips om een basgitaar met succes te kunnen kopen:

Verschillende houtsoorten

De houtsoort bepaald grotendeels de hoogte van de tonen. Zo klinkt de ene misschien wat dof terwijl de andere juist fel klinkt. De onderstaande houtsoorten worden gebruikt voor het lichaam (klankkast) van de basgitaar:

Basswood (Amerikaans lindehout): een lichte houtsoort welke de hoge tonen dempt en een mooie warme klank voortbrengt. Het nadeel is wel dat het hout zacht is, waardoor er snel deukjes kunnen ontstaan.
Alder (elzen): ook een lichte houtsoort, welke zorgt voor mooie lage tonen.
Swamp Ash (licht essen): deze houtsoort versterkt in tegenstelling tot elzen juist de hogere tonen.

Naast het lichaam wordt er natuurlijk ook hout gebruikt voor de hals en toetsen van de gitaar. Denk hierbij aan de volgende houtsoorten:

Maple (esdoorn): er zijn verschillende soorten esdoorn, waaronder de Amerikaanse. Het is een zware houtsoort met vaak lichte kleuren. Omdat het hout zo zwaar is wordt het zelden gebruikt voor de body van een gitaar.
Mahogany (mahonie): lichter dan esdoorn en daarom ook weleens gebruikt voor de body van een basgitaar. Daarnaast brengt het hout een warme en volle klank totstand.
Rosewood (pallisander): een zwaardere houtsoort, welke een mooie klank produceert en de hogere tonen wat dempt.

Online basgitaarles volgen

Online gitaar leren spelen Wil je beter basgitaar leren spelen? De online Muziek Academie heeft online basgitaar lessen voor je klaarstaan. Binnen een mum van tijd maak je je het gitaar spelen eigen en speel je als nooit tevoren.

Leer basgitaar spelen in je eigen tempo
Volg de lessen wanneer het jou uitkomt
Leer al je favoriete nummers spelen met heldere uitleg en voorbeelden
Krijg hulp van onze ervaren docenten

Meer informatie over online basgitaar lessen

Hier kunnen wij je ook bij helpen

Gerelateerde informatie

Heb je deze artikelen al gelezen:

Reactie plaatsen